Τρίτη 24 Μαΐου 2011

1. Εισαγωγή

Χριστοδουλίδου Κυριακή, ΠΕ19 Πληροφορικής ΑΕΙ

Σκοπός του eportfolio είναι η εμπλοκή σε μια διαδικασία αναστοχασμού σχετικά με τον τρόπο σχεδιασμού σε διαφορετικές χρονικές στιγμές δύο μαθημάτων στο πλαίσιο των Πρακτικών Ασκήσεων Διδασκαλίας, προκειμένου να εντοπιστεί, να περιγραφεί και να τεκμηριωθεί η ύπαρξη ή μη μεταβολής του τρόπου αυτού.

Το περιεχόμενο της πρώτης ΠΑΔ (Τελική Διδασκαλία) επιλέχθηκε από το σχολικό εγχειρίδιο ‘Αυτοματισμός Γραφείου’ και απευθύνεται στην Α΄ ΕΠΑΛ. Το περιεχόμενο της δεύτερης ΠΑΔ (Πτυχιακή Διδασκαλία) επιλέχθηκε από το σχολικό εγχειρίδιο ‘Βασικές Αρχές Ψηφιακής Τεχνολογίας’ και απευθύνεται στη Β΄ ΕΠΑΛ.

Για να βρω το πρώτο βιβλίο χρησιμοποίησα την ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και επέλεξα Πληροφορική-ΕΠΑΛ-Σχολικά Εγχειρίδια-Αυτοματισμός Γραφείου. Αντίστοιχα, για να βρω το δεύτερο βιβλίο επέλεξα Πληροφορική-ΕΠΑΛ-Σχολικά Εγχειρίδια-Βασικές Αρχές Ψηφιακής Τεχνολογίας.

2. Αναστοχασμός

Στην 1η ΠΑΔ το διδακτικό μου αντικείμενο ήταν τα γραφήματα στηλών και πίτας στο Excel, στη 2η ήταν η δομή ακολουθίας και η δομή επιλογής.

Στόχοι: Και στις δύο ΠΑΔ, για την εύρεση των στόχων, ανέτρεξα στο βιβλίο του καθηγητή. Προτίμησα να χρησιμοποιήσω κάποια από τα ρήματα που προτείνονται στις σημειώσεις του μαθήματος ‘Διδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας’ και είναι πιο συγκεκριμένα (περιγράφω, αναγνωρίζω, επεξεργάζομαι). Διάλεξα να κάνω τις ΠΑΔ στα συγκεκριμένα μαθήματα (Αυτοματισμός Γραφείου, Β.Α.Ψ.Τ.) καθώς είναι από τα αγαπημένα μου και θέλοντας να δείξω την αγάπη μου και τον ενθουσιασμό μου για αυτά και κατά τη διάρκεια των ΠΑΔ. Και στις δύο ΠΑΔ διάλεξα τις συγκεκριμένες ενότητες καθώς αυτές θα δίδασκαν οι καθηγητές των αντίστοιχων τάξεων τις ημέρες που είχαμε προγραμματίσει να γίνουν οι ΠΑΔ.

Μέθοδος και τεχνικές διδασκαλίας: Στην 1η ΠΑΔ αποφάσισα να αρχίσω τη διδακτική ώρα με ένα Power Point όπου στην πρώτη διαφάνεια θα παρουσίαζα κάποια γραφήματα δημοσκοπήσεων για να προξενήσω το ενδιαφέρον των μαθητών και να προκαλέσω την έναρξη μίας συζήτησης σχετικά με το τι γνωρίζουν ήδη. Το παραπάνω αποφάσισα να το κάνω γιατί όταν είχα διδάξει την ίδια ενότητα στο 1ο ΙΕΚ Θεσσαλονίκης και ρώτησα τους μαθητές τι γνωρίζουν σχετικά με τη χρήση γραφημάτων μου είχαν αναφέρει τα γραφήματα που γίνονται στις δημοσκοπήσεις. Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω την Ομαδοσυνεργατική μέθοδο καθώς: 1) τη θεώρησα πιο βατή σε σχέση με τις υπόλοιπες και 2) την είχα χρησιμοποιήσει και στο παρελθόν (στα ΙΕΚ) με αποτέλεσμα να νιώθω άνετα με αυτή την επιλογή. Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω την τεχνική της διάλεξης γιατί το διδακτικό θέμα θα ήταν άγνωστο στους μαθητές και καθώς η συγκεκριμένη τεχνική μου είναι οικεία. Αρχικά, είχα αποφασίσει να γίνει απλή αναφορά της λύσης του φύλλου εργασίας στην τάξη από κάποια ομάδα. Όμως, μετά από μία συζήτηση με ένα συνάδελφο εκπαιδευτικό, αποφάσισα, να παρουσιάσω ένα βίντεο με τη λύση του φύλλου εργασίας για τους παρακάτω λόγους: 1) για να προσελκύσω το ενδιαφέρον και εκείνων των μαθητών που τυχόν θα είχαν λύσει σωστά τα ζητούμενα των ασκήσεων, 2) ήθελα να ολοκληρωθεί η λύση της άσκησης σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα πράγμα που δε θα μπορούσε να συμβεί αν ζητούσα από κάποια ομάδα να παρουσιάσει τη λύση στο σύνολο της τάξης, 3) θεώρησα ότι το βίντεο θα προκαλέσει το ενδιαφέρον μεγαλύτερου αριθμού μαθητών σε σχέση με μία απλή παρουσίαση.
•Στη 2η ΠΑΔ αποφάσισα να ξεκινήσω τη διδακτική ώρα αναφέροντας ένα παράδειγμα δομής ακολουθίας από την καθημερινή ζωή των μαθητών πριν αναφέρω τον ακριβή ορισμό για δύο λόγους: 1) θεώρησα ότι θα ήταν ευκολότερο για μένα μέσα σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα να βοηθήσω τους μαθητές να αποκτήσουν μία ιδέα για το διδακτικό αντικείμενο, 2) ήθελα να παρακινήσω τους μαθητές να αναφέρουν παρόμοια παραδείγματα και έτσι να προκληθεί διδακτική συζήτηση. Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω και πάλι την Ομαδοσυνεργατική μέθοδο για να παρατηρήσω τυχόν διαφορές στους μαθητές σε σχέση με την 1η ΠΑΔ. Χρησιμοποίησα την τεχνική των ερωταποκρίσεων γιατί τη θυμόμουν σαν τεχνική από κάποιο βιβλίο που διάβασα για τον ΑΣΕΠ των εκπαιδευτικών (‘Σύγχρονη Διδακτική’, Καψάλης Α. και Νημά Ε.). Αποφάσισα να χωρίσω τους μαθητές σε ομάδες των δύο ατόμων γιατί θεώρησα ότι στην 1η ΠΑΔ είχε επιτύχει. Σκέφτηκα, αρχικά να παρουσιάσω και να εξηγήσω τη λύση του φύλλου εργασίας στη τάξη και έπειτα να δώσω στους μαθητές ένα λεπτό να το διορθώσουν. Στόχος μου ήταν να δω αν μπορούσαν να εντοπίσουν και να διορθώσουν τα λάθη τους και πάλι μέσα στα πλαίσια των ομάδων. Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω πολύ απλά παραδείγματα της καθημερινής ζωής με απλό λεξιλόγιο για να παρουσιάσω στους μαθητές την έννοια της δομής ακολουθίας και της δομής επιλογής καθώς θυμόμουν (από προηγούμενες παρακολουθήσεις διδασκαλιών στη συγκεκριμένη τάξη) ότι υπάρχουν μαθητές με κάποιες δυσκολίες στην κατανόηση της ελληνικής γλώσσας. Αποφάσισα να κάνω συνεχώς ερωτήσεις στους μαθητές καθώς στο τέλος της 1ης ΠΑΔ αφού συνέλλεξα τα φύλλα αυτοαξιολόγησης παρατήρησα ότι οι μαθητές είχαν κάποιες βασικές απορίες σε σχέση με το αντικείμενο που δίδαξα τις οποίες όμως δεν κατάφερα να διακρίνω κατά τη διδακτική ώρα καθώς δεν αφιέρωσα αρκετό χρόνο στη διδακτική συζήτηση. Θεώρησα ότι θα μπορούσα να ελαχιστοποιήσω το ποσοστό των τελικών αποριών αν κατάφερνα να τις εκφράσουν οι μαθητές κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.

Μέσα διδασκαλίας: Στην 1η ΠΑΔ χρησιμοποίησα μια παρουσίαση σε Power Point.
•Στη 2η ΠΑΔ αποφάσισα να μη χρησιμοποιήσω ως μέσο διδασκαλίας μία παρουσίαση σε Power Point για δύο λόγους: 1) το μάθημα θα πραγματοποιούνταν σε αίθουσα και όχι στο εργαστήριο οπότε ήταν πιθανό να μην υπάρχει διαθέσιμο προβολικό, 2) μετά την πραγματοποίηση της 1ης ΠΑΔ, συνειδητοποίησα ότι η παρουσίαση σε Power Point που χρησιμοποίησα προκάλεσε αρχικά το ενδιαφέρον των μαθητών καθώς διέθετε πλήθος παραδειγμάτων και ενσωματωμένα βιντεάκια αλλά είχε κρατήσει αρκετή ώρα με αποτέλεσμα να μην υπάρξει ο απαιτούμενος χρόνος για διδακτική συζήτηση. Θεώρησα ότι το παραπάνω θα μπορούσε να αποτραπεί αν χρησιμοποιούσα ως μοναδικό μέσο διδασκαλίας τον πίνακα της αίθουσας.

Αξιολόγηση: Και στις δύο ΠΑΔ αποφάσισα να αναθέσω ομαδικές δραστηριότητες που θα πραγματοποιούνταν κατά τη διδακτική ώρα και ατομικές εργασίες για το σπίτι. Επιπλέον, αποφάσισα να μοιράσω ένα φύλλο αυτοαξιολόγησης ώστε να καταφέρω να αντιληφθεί ο καθένας πλέον ατομικά τι μπορούσε να κάνει (ως προς τους στόχους που είχα θέσει) μετά το πέρας της τελικής διδασκαλίας. Αποφάσισα να προσθέσω την ερώτηση ‘Στην ομάδα μου είχα ενεργή συμμετοχή;’ με στόχο να δω την ικανοποίηση ή μη του κάθε μαθητή από την εργασία του σε ομάδες.
•Στη 2η ΠΑΔ αποφάσισα να μοιράσω από ένα φύλλο εργασίας σε κάθε ομάδα (αρχικά, θα γνωστοποιούσα στους μαθητές ότι θα χωρίζονταν σε ομάδες των δύο ατόμων) με δύο ασκήσεις στις οποίες θα έπρεπε να βάλουν σε σωστή σειρά τα βήματα των αλγορίθμων που τους δίνονταν. Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω ασκήσεις τέτοιας μορφής για δύο λόγους: 1) ήταν κάτι που δεν το είχα ξανακάνει και 2) στο μάθημα της κ. Χατζηλεοντιάδου ‘Εισαγωγή στη Διδακτική Μεθοδολογία’ μας είχε δοθεί μία τέτοια άσκηση και είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον της ομάδας μου παρά την κούραση της μέρας.

Ανάπτυξη δεξιοτήτων: Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω στο σχεδιασμό και των δύο ΠΑΔ την τεχνική των ομάδων καθώς προτάθηκε από το σύνολο των διδασκόντων της ΑΣΠΑΙΤΕ. Στο σχεδιασμό των κοινωνικών, των συναισθηματικών και των μεταγνωστικών στόχων βασίστηκα στις σημειώσεις που είχα κρατήσει στο μάθημα του κ. Παναγιώτου (είχε κληθεί, πριν τα Χριστούγεννα, να μας ενημερώσει για τις ΠΑΔ). Πιο συγκεκριμένα, για να επιτύχω τους μεταγνωστικούς στόχους που έθεσα, αποφάσισα να παροτρύνω τους μαθητές για το επόμενο μάθημα να ψάξουν στο Διαδίκτυο για θέματα εφάμιλλα με το διδακτικό αντικείμενο.


Δευτέρα 23 Μαΐου 2011

3. Συνολική Αποτίμηση

Θεωρώ ότι ο σχεδιασμός της 2ης ΠΑΔ ήταν καλύτερος σε σχέση με το σχεδιασμό της 1ης όσον αφορά το χρονοπρογραμματισμό. Επιπλέον, κύριο μέλημα μου στη 2η ΠΑΔ, σε αντίθεση με την πρώτη, δεν αποτέλεσε η χρήση επιβλητικών μέσων διδασκαλίας (βιντεάκια ενσωματωμένα στο Power Point) αλλά η χρησιμοποίηση του πίνακα και η πραγματοποίηση του μαθήματος με βασικό στοιχείο τη συνεχή συζήτηση με τους μαθητές. Ακόμα, παρατήρησα ότι κατά τον σχεδιασμό της 2ης ΠΑΔ στόχος μου ήταν η προσαρμογή του σχεδίου μαθήματος στους συγκεκριμένους μαθητές και στο συγκεκριμένο διδακτικό αντικείμενο. Αντίθετα, κατά τον σχεδιασμό της 1ης ΠΑΔ στόχος μου ήταν να χρησιμοποιήσω όσες περισσότερες τεχνικές μπορούσα και ένα υπερπλήρες Power Point χωρίς να προβληματιστώ για το αν αυτά ήταν κατάλληλα για τη συγκεκριμένη τάξη και το συγκεκριμένο διδακτικό αντικείμενο. Θεωρώ ότι ο σχεδιασμός των μελλοντικών μου διδασκαλιών θα βελτιωθεί με μεγαλύτερη προσπάθεια από την πλευρά μου στον τομέα των μεταγνωστικών δεξιοτήτων, με την ελαχιστοποίηση της χρήσης της τεχνικής της διάλεξης και με τη χρήση πιο αναλυτικών φύλλων αυτοαξιολόγησης.